De praktijk
‘Ik ben veilig’ schreef een geadopteerd meisje op het raam van haar kamer na een intensieve sessie. Veilig zijn is een groot goed, je veilig voelen zo mogelijk nog groter. Als dat bereikt kan worden hebben we een hele grote stap gezet. Lukt dat altijd? Nee. Therapie is geen receptenboek, therapie is een proces waarin de cliënt (het kind samen met ouders) zelf zijn of haar weg ontdekt. De therapeut faciliteert het proces van de cliënt, is daarbij betrokken, afgestemd en aanwezig. De houding is accepterend, geweldloos en nooit intrusief, dwingend of bepalend. De therapeut (bege)leidt en ondersteunt de client in de unieke zoektocht naar betekenis en verwerking van wat in zijn of haar leven gebeurd is. Daarbij zet de therapeut zo veel mogelijk wetenschappelijk onderbouwde en in onderzoek bewezen methoden en middelen in, en schept ruimte voor de organiciteit van het therapeutisch proces.
Alles heeft een eigen tijd, een eigen moment. Het citaat ‘there is no one answer for any client’ van een van mijn leermeesters Pat Ogden, is leidend.
De belangrijkste principes voor elke interactie en elk therapeutisch proces zijn door een van mijn andere leermeesters , Dan Hughes, prachtig samengevat in het acronym SANE: Speels, Accepterend, Nieuwsgierig en Empathisch. SANE behelst een basishouding die nodig is om tot verdieping, tot emotie en tot verwerking van nare ervaringen te komen. Als dat lukt, ontstaat rust en een ervaren gevoel van veiligheid. Een ‘felt sense’ die later uitgedrukt kan worden in woorden, zoals hierboven op de foto te zien zijn.
Die nieuwe ervaring die opgedaan wordt in de veilige en besloten plek van de therapiekamer, maakt dat wat (te) moeilijk was, rust of nieuwe betekenis krijgt en (eindelijk) draaglijk wordt. Zo dat er daadwerkelijk verandering is van gedrag, beleving en ervaring.
Voor kinderen geldt verder dat meestal de ouder aanwezig is bij de behandeling zodat de correctieve emotionele ervaring samen met de ouder opgedaan kan worden. Of zoals Bessel van der Kolk zegt: “My responsibility goes much deeper: I have to help them reconstruct their inner map of the world” (Van der Kolk, 2014, p. 128)